De leiding kan gas toevoeren naar Europa via Turkije vanuit landen als
Georgië, Irak en Syrië. De buis van 3300 kilometer kan 31 miljard kubieke
meter gas per jaar naar Europa brengen: goed voor 5 tot 10 procent van het
Europese gasverbruik over tien jaar.
Vooral landen in Zuidoost-Europa kijken reikhalzend uit naar de nieuwe
gasleiding. Die zal hen minder afhankelijk maken van Rusland, nu hun enige
gasleverancier. Als Rusland de gaskraan bij Oekraïne dichtdraait, zoals in
januari gebeurde, hebben bijvoorbeeld Griekenland en Hongarije geen
alternatieve aanvoerbuizen.
De EU zoekt al tijden naarstig naar nog meer andere energieaanvoer. Zo zijn er
ook buizen gepland via de Oostzee en vanuit Noord-Afrika.
Barroso
De overeenkomst voor de Nabucco-lijn krijgt maandag de handtekeningen uit de
vijf landen op de route: Turkije, Bulgarije, Roemenië, Hongarije en
Oostenrijk. Om het grote belang voor heel Europa aan te geven, gaat ook
voorzitter José Manuel Barroso van de Europese Commissie naar Ankara voor de
ondertekening.
Het akkoord bezegelt allerlei juridische afspraken. Belangrijkste is dat de
landen toezeggen dat ze de toevoer niet zullen onderbreken. De landen mogen
ook geen speciale doorvoerbelastingen opleggen.
Nieuw is dat exploitanten van de buis (onder wie het Duitse RWE en het
Oostenrijkse OMV) mogen kiezen uit drie van vier mogelijke beginpunten voor
de buis. De pijpleiding kan in Oost-Turkije zowel aansluiten op Georgië
(voor verdere verbinding met Azerbeidzjan) als op Iran, Irak en Syrië.
Aansluiting op Iran is onwaarschijnlijk: het land is politiek zeer omstreden
en bovendien voert het geen gas uit.
De overeenkomst gaat niet in op de Turkse eis dat het 15 procent van het
doorgevoerde gas mag aftappen voor eigen gebruik. Dat moeten handelaren
later nog uitvechten, vindt de Europese Commissie.
Wel is op Turks verzoek vastgelegd dat de gastoevoer omgekeerd kan worden:
Europa kan gas aan Turkije leveren, als dat nodig is door blokkades elders.
Rendabele bouw
Na het juridisch akkoord van maandag moeten er nog afspraken komen over de
financiering en de gasaankopen. Geen probleem, verwachten bronnen bij de
Europese Commissie. De bouw is zo rendabel dat bankiers in de rij zouden
staan voor de benodigde 7,9 miljard euro. De Europese Commissie heeft 200
miljoen euro beloofd uit het economisch herstelplan. Dit geld is bedoeld
voor bestelling van staal, compressoren en andere benodigdheden in 2009 en
2010.
En de regio bulkt van het gas. Vooral in landen als Turkmenistan is zo veel
aardgas, dat het de buis makkelijk meer dan dertig jaar kan vullen.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl